Notes

Başta farmasötikler olmak üzere pek çok kimyasalın son durağı sucul ekosistemler olmaktadır ve her geçen yıl, dünyanın her yanında, yeraltı ve yüzey sularında, atık su artıma tesislerinin çıkış sularında ve hatta bazı ülkelerin içme sularında, varlıklarına rastlanan kimyasal sayısının ve miktarının arttığı rapor edilmektedir (Corcoran et al., 2010; Heberer, 2002). Dünya genelinde ilaç üretim ve tüketim miktarları, ülkelerin ekonomik statüleri, sağlık hizmeti gereksinimleri, yerel üretim kapasiteleri ve yasal kısıtlamalar ile doğrudan ilişkilidir ve bu nedenle farmasötik ilaç piyasası, gelişmiş ülkeler statüsündeki uluslar tarafından domine edilmektedir (Corcoran et al., 2010). Bu durum, gelişmiş ülke statüsündeki ulusların bulundukları coğrafyalardaki yeraltı ve yerüstü sularda, daha fazla miktarlarda farmasötik ve metabolitlerinin bulunmasına yol açmaktadır (Corcoran et al., 2010). Evsel atıklar, kimyasal üreticileri ve katı atık depolama alanlarında yağmur sularıyla topraktan süzülen kimyasallar, sucul ekosistemlere ulaşan kimyasalların miktarını artırmaktadır (Corcoran et al., 2010; Bound and Voulvoulis, 2005). Kullanılan farmasötikler, insan vücudunda komple elemine olmadan/olamadan atık olarak vücuttan çıkmaktadır ve evsel atık olarak sucul ekosisteme karışmaktadır (Heberer, 2002). Sucul ekosistemlere ulaşan farmasötiklerin ana kaynağı, ilaç tedavisi altındaki hastalardır ve tedavi boyunca kullanılan farmasötikler, sucul ekosistemlere ana bileşik ya da metabolitleri olarak giriş yapmaktadır (Williams and Cook, 2007).Kullanılmayan ilaçların tuvalete dökülerek imha edilmesi ile sucul ekosisteme karışan ilaç miktarı, kullanıldıktan sonra vücuttan ana bileşik ya da metabolitleri olarak atılan ilaç miktarından çok daha azdır (Heberer, 2002).